Hátt hlutfall útlendinga í íslenskum fangelsum

Hlut­fall er­lendra fanga í ís­lensk­um fang­els­um hef­ur vaxið gríðarlega und­an­far­in ár og var svo komið í fyrra að 57% fanga í fang­els­um hér á landi voru af er­lendu bergi brot­in. Hef­ur hlut­fall þeirra meira en tvö­fald­ast á fimm árum.

Hlutfall erlendra ríkisborgara í íslenskum fangelsum er mun hærra en hlutfall þeirra í samfélaginu. Skýringar á þessu eru hugsanlega margar.

Í fyrsta lagi eru margir þeirra dæmdir fyrir alþjóðleg afbrot, svo sem smygl á fíkniefnum eða öðrum ólöglegum vörum, sem tengjast oft landamærum. Slík mál ná oftar til erlendra ríkisborgara en Íslendinga.

Í öðru lagi eru útlendingar sem fá fangelsisdóm yfirleitt ekki með sterk tengsl eða búsetu á Íslandi, sem gerir að verkum að dómarar eru síður líklegir til að veita skilorðsbundna dóma eða samfélagsþjónustu. Þeir afplána því frekar í fangelsi en Íslendingar í sambærilegum málum.

Þá má nefna að stór hluti innlendra fanga fær tækifæri til reynslulausnar eða úrræða utan fangelsis, sem útlendingar njóta sjaldnar.

Sérfræðingar hafa bent á að hátt hlutfall erlendra fanga endurspegli fyrst og fremst eðli brotanna og takmörkuð félagsleg úrræði fyrir þá, en ekki að þeir fremji almennt fleiri afbrot en Íslendingar.